Vergunningsregels voor serres volgens BBL 2025

Wanneer is een serre meestal vergunningsvrij?

In veel situaties kan een serre in de achtertuin vergunningsvrij, zolang u binnen de kaders van Bbl en omgevingsplan blijft. Ook is het belangrijk dat de vergunningsregels worden gevolgd. In grote lijnen gaat het om:

Ligging de serre staat aan de achterzijde van de woning, in het achtererfgebied. Aan de voor- of zijkant is vrijwel altijd een vergunning nodig.

Hoogte de serre mag niet hoger zijn dan de woning, met een maximale hoogte van rond de 5 meter. Bovendien mag de serre niet meer dan ongeveer 30 cm boven de vloer van de eerste verdieping uitsteken.

Afstand tot openbaar gebied er moet minstens 1 meter afstand blijven tot openbaar gebied (bijvoorbeeld stoep of openbare groenstrook).

Functie de serre is ondergeschikt aan het hoofdgebouw. Het blijft dus onderdeel van de woning, en geen aparte woning, recreatiewoning of bijgebouw met eigen woonfunctie.

Geen dakterras of balkon op het dak van de serre mag u niet zomaar een dakterras of balkon maken, dan verandert de gebruiksfunctie en gelden zwaardere regels.

Voldoet uw plan hier niet aan, dan komt u al snel in het traject van een omgevingsvergunning terecht.

Hoeveel mag u maximaal bijbouwen?

BBL 2025 sluit aan bij de bestaande vergunningsregels: u mag maar een deel van uw perceel bebouwen. Hoe groter uw tuin, hoe iets meer u mag bijbouwen, maar nooit alles.

U het zo onthouden:

• Is uw bebouwingsgebied (achtertuin + bestaande bijgebouwen) tot 100 m², dan mag u ongeveer de helft bebouwen.

• Tussen 100 en 300 m² geldt een vast deel plus een percentage van het meerdere.

• Boven de 300 m² wordt het percentage kleiner en geldt een bovengrens.

Voor particulieren is dit vaak lastig uit te rekenen. In de praktijk controleren we bij serre-bouwen altijd eerst de maximale bebouwingsoppervlakte, zodat uw serre binnen de regels valt en u later geen discussie krijgt met de gemeente.

Wanneer is een vergunning wel nodig?

Ondanks de verruimde mogelijkheden zijn er nog steeds genoeg situaties waarin een omgevingsvergunning voor een serre verplicht is. Dat speelt bijvoorbeeld als de serre niet in de achtertuin maar aan de voor of zijkant van de woning wordt geplaatst, of wanneer de serre de maximale toegestane hoogte of het bebouwbare oppervlak overschrijdt.

Ook bij een ingrijpende wijziging van een dragende gevel, zoals een grote geveldoorbraak richting de serre, is een vergunning vrijwel altijd nodig. Verder gelden strengere regels zodra uw woning een monument is of deel uitmaakt van een beschermd stads of dorpsgezicht. Tot slot kan een vergunning vereist zijn als de serre sterk afwijkt van het bestaande straatbeeld en daarom aan een welstandstoets moet worden getoetst.

De aanvraag van een omgevingsvergunning loopt via de gemeente. In de praktijk kunt u rekenen op een beoordelingstijd van ongeveer acht weken, met de mogelijkheid dat dit bij complexere plannen met nog eens zes weken wordt verlengd. Het is dus verstandig om op tijd te starten met dit traject.

Volgens onze aannemer Jouke de Groot bouwt u vaak sneller dan de papieren meelopen.

Verschil serre, tuinkamer en uitbouw en invloed op regels

Het verschil tussen serre/tuinkamer/uitbouw laten we zien dat niet elke glazen ruimte dezelfde status heeft:

• Een serre is meestal een goed geïsoleerde uitbouw, echt onderdeel van de woning.
• Een tuinkamer is vaak minder geïsoleerd en meer een beschutte buitenruimte.
• Een uitbouw (stenen uitbreiding) volgt weer andere bouwkundige regels.

Juridisch gezien kijkt de gemeente vooral naar: is het een uitbreiding van de woonfunctie of een meer open buitenruimte? Hoe beter de serre in de woning wordt geïntegreerd, hoe eerder regels rond energiezuinige serre’s, brandveiligheid en constructie van toepassing zijn.

Daarom is het slim om al in de ontwerpfase te bepalen: bouwen we een serre als volwaardige kamer, of een meer seizoensgebonden tuinkamer?

Twee praktijkvoorbeelden

1. Serre achter een rijtjeswoning
Een gezin wil een serre van 3 × 4 meter aan de achterzijde. De serre blijft lager dan de woning, staat meer dan 1 meter van het openbaar gebied en het totale bebouwde oppervlak van de tuin blijft binnen de normen. Hier blijkt de serre vergunningsvrij te kunnen, maar omdat er een flinke geveldoorbraak komt, is wel een melding en constructieve uitwerking nodig. Door dit vier weken vooraf te regelen, verloopt de uitvoering soepel.

2. Hoekwoning met serre richting zijkant
Een hoekwoning wil een serre die deels om de hoek doorloopt. Door het deel aan de zijkant valt de serre niet meer volledig binnen het vergunningsvrije achtererfgebied. In dit geval is een omgevingsvergunning nodig, inclusief toets aan welstand en erfgrenzen. Door het plan te spiegelen aan de inzichten uit serre-bouwen en de regels voor Bbl 2025, wordt de serre iets compacter, maar wel vergund.